reflectie
Annemarie van Dalen: ‘Vragen stellen is het begin van leren en verbeteren’
2019 was een overgangsjaar, vindt bestuurder Annemarie van Dalen. Er zat soms nog te veel verschil tussen wat we op papier zeiden en in de praktijk deden. Daarom zijn we gaan kijken waaróm we bepaalde dingen doen en hoe die wel of niet bijdragen aan onze kwaliteit van zorg.
dezelfde beelden
‘Als je constateert dat er licht zit tussen visie en praktijk, dan is de vraag: hoe krijg je die twee bij elkaar? Voor mij begint dat met het stellen van vragen. Wat bedoelen we precies met onderwerpen als meedoen, zelf organiseren, geen vraag te gek, eigen regie bij cliënten, innoveren et cetera. Snappen we allemaal waar we het dan over hebben en hebben we daar ook dezelfde beelden bij? En als je dat helder hebt, hoe vertaal je die visie en uitgangspunten dan congruent door in alles wat je doet? Dat zijn vragen waar we het afgelopen jaar mee aan de slag zijn gegaan en dat heeft geresulteerd in ons Odion Kompas.’
ruimte en verantwoordelijkheid
‘We willen dat begeleiders zoveel mogelijk besluiten kunnen nemen in het dagelijks werk dicht bij de cliënt en dat zij ruimte hebben om hun eigen werk te organiseren. Daar heeft Odion al stappen in gezet, maar vanuit mijn perspectief is hier nog zeker een slag te maken. Onze werkwijzen en systemen zijn bijvoorbeeld nog onvoldoende ingericht om mensen verantwoordelijkheid te geven en de ruimte te bieden om te doen wat nodig is. Als een systeem bijvoorbeeld steeds vraagt om een akkoord van je leidinggevende, dan sluit dat niet aan op ons uitgangspunt.’
zelf kiezen
‘Een ander voorbeeld gaat over eigen regie. We vinden dat iedereen zelf keuzes moet kunnen maken in het eigen leven. Toch zie ik in de dagelijkse praktijk dat we die keuzevrijheid soms nog onvoldoende op het netvlies hebben staan. Denk dan bijvoorbeeld aan ‘regels’ als eerst een boterham hartig, dan een boterham zoet. Daar moeten we nog beter bewust van worden. Soms zijn het onze eigen opvattingen die de ruimte voor een ander beperken. Daar moeten we eerlijk naar kunnen kijken. Natuurlijk gaat het recht om zelf te kiezen gepaard met dilemma’s. Die moeten we dan ook zorgvuldig bespreken samen met de cliënt en zijn netwerk. Een algemene regel is zelden de oplossing.’
‘Beste werkgever zijn is mooi, maar het betekent niet dat we achterover kunnen leunen’
kritisch
‘Sowieso is kritisch blijven essentieel om dichter bij onze uitgangspunten te komen en te blijven. Ook in een uiting als dit kwaliteitsjaarverslag. Als je zegt dat je transparant wilt zijn, moet je ook open zijn over zaken die niet goed gaan. En die zijn er. Want zorg is mensenwerk en waar mensen werken gaan de dingen nu eenmaal niet altijd zoals je idealiter zou willen. De vraag is wat je met die situaties doet en wat je ervan leert. Naar aanleiding van een calamiteit van vorig jaar hebben we bijvoorbeeld een PRISMA-analyse gemaakt om te onderzoeken hoe een opstapeling van gebeurtenissen heeft kunnen leiden tot een ongelukkige uitkomst. Dat heeft ons bewuster en alerter gemaakt.’
betekenis maken
‘Een belangrijk succes in 2019 was dat de uitkomsten van het medewerkersonderzoek weer dermate positief waren, dat we wederom het predicaat ‘Beste werkgever’ hebben verdiend. Dat is mooi, maar het betekent niet dat we achterover kunnen leunen. We hebben een beweging in gang gezet die gericht is op ‘betekenis maken’: het daadwerkelijk inhoud geven aan onze opvattingen en deze doorvertalen naar ons handelen in de dagelijkse praktijk. Ons kompas is daarbij geen orakel of glazen bol, maar een leidraad en toetssteen op basis waarvan we bij vraagstukken kunnen besluiten welke oplossing het beste aansluit op onze uitgangspunten. Zo zullen we ook in 2020 steeds dichter bij onze opvattingen van kwaliteit komen.’
