KANSEN VOOR IEDEREEN

Is meedoen wel echt meedoen?

Met een breed aanbod biedt Odion veel cliënten een goede dagbesteding of begeleide werkplek. Voor participatie vanuit hun unieke mogelijkheden, zoals benoemd in ons kompas, is echter een andere benadering nodig. Daarom begonnen we in 2020 met het formuleren van een nieuwe brede visie hierop.

Namen / Nadine da Cruz en Marie Louise van Hall Functies / Kwartiermaker Meedoen en stafmedewerker Meedoen Locatie / Service Bureau, Wormer

De afgelopen jaren hebben we bij Odion mooie stappen gezet met begeleide werkplekken middenin de samenleving, zoals bij een kinderboerderij, verzorgingshuizen en bouwmarkten. ‘Maar als de cliënten vervolgens in hun eigen ruimtes met elkaar pauze houden, mag je jezelf hardop afvragen of ze ook écht meedoen’, vindt Nadine da Cruz. ‘Bovendien kijken we bij een wens voor dagbesteding momenteel veelal binnen onze huidige mogelijkheden wat het best bij deze cliënt past. Eigenlijk is dat heel aanbodgericht. Wanneer we daadwerkelijk ons kompas willen volgen, moeten we onderzoeken wat iemand graag wil en kijken wat wij vervolgens moeten doen om dat voor elkaar te krijgen. Daarbij horen we dan rekening te houden met iemands talenten, wensen en dromen. Dat heeft uiteraard consequenties voor de manier waarop we bij Odion omgaan met werk, dagbesteding en de invulling van vrije tijd. Vandaar die nieuwe brede visie, die soms ook het wonen raakt.’

Talent centraal

Nadine noemt een voorbeeld. ‘Stel, een verstandelijk beperkte man van 51 jaar heeft een grote passie voor voetbal’, schetst ze. ‘Dan zijn we nu snel geneigd om ergens een plek in een G-voetbalteam voor hem te zoeken. We leveren dan zorg vanuit iemands beperking in plaats van iemands talent. Daar beperken we diegene mee. Andere optie is om bij de dichtstbijzijnde reguliere voetbalclub te informeren of hij misschien iets kan doen in de fanclub, of helpen in de kantine. Dán hoor je er pas echt bij. Dat betekent echter ook iets voor de mensen van die voetbalclub, daar moeten we dan uiteraard ook oog voor hebben.’

App

Soms ligt de mogelijkheid om mee te doen dichterbij dan je denkt. ‘Een van de dingen die uit ons innovatieproject Eureka voortkwam, is een samenwerking met de app Dagjeweg.nl’, vertelt Marie Louise van Hall. ‘Op ons verzoek zijn meer lokale activiteiten toegevoegd, is deze hier en daar versimpeld en uitgebreid met meer foto’s. De aangepaste versie hebben we getest bij enkele cliënten en daar kwamen al een paar prachtige resultaten uit. Een cliënt die gek is op darten, ontdekte op deze manier bijvoorbeeld dat er een dartcafé vlak in de buurt bleek te zijn. Een aantal bewoners is daar nu samen gaan darten. Een andere cliënt zag dammen voorbij komen op de app. Dat had hij vroeger gedaan. Zijn ogen begonnen helemaal te glimmen. Het clubhuis van de damvereniging is vlakbij zijn woonlocatie. Wellicht dat hij het weer gaat oppakken: een mooi doel om naar toe te werken.’

Nadine: ‘Je beperkt iemand als je zorgt vanuit zijn be­per­king in plaats van zijn talent’

Conversatieles

Binnen de nieuwe visie is uiteraard ook aandacht voor cliënten met niet-aangeboren hersenletsel (NAH), een groeiende groep binnen onze cliëntenpopulatie. ‘Veel van deze mensen werkten gewoon voordat ze hun letsel opliepen’, vertelt Marie Louise. ‘Wij zoeken nu naar passende activiteiten voor hen binnen onze dagactiviteitencentra, maar voor sommigen is dat moeilijk te accepteren. Daarom zouden we graag zien dat we vanuit hun competenties – die ze nog steeds hebben - activiteiten voor ze kunnen vinden binnen de samenleving. We hebben daarin afgelopen jaar een goede stap gezet met een plan voor een project waarin enkele cliënten Nederlandse conversatieles gaan geven aan anderstaligen. Dat zou in 2021 wel eens een mooie best practise kunnen worden.’

Klein beginnen

Het bewerkstelligen van een andere mindset binnen de organisatie is een grote uitdaging. Daarom denken Nadine en Marie Louise dat het goed is om klein te beginnen. ‘De verdiepingsdag op 10 december was een goede start’, blikt Nadine terug. ‘Daarin hebben we collega’s kunnen inspireren en laten nadenken over welke kleine stapjes we nu al kunnen maken. Binnen dagbesteding staat een aantal vernieuwingen op stapel, we willen kijken in hoeverre we daarin al iets van de nieuw te ontwikkelen visie kunnen meenemen. Uiteindelijk zou het mooi zijn als die visie de basis gaat vormen van de architectuur van nieuwe projecten.’

Marie Louise: ‘Men­sen met NAH kun­nen onze dag­­­­ac­ti­vi­­­­tei­t­en­­centra soms moeilijk ac­cep­teren’