Waarom wordt Ondersteuning thuis belangrijk voor Odion?

‘In Nederland is het overheidsbeleid om mensen zo lang mogelijk zelfstandig te laten wonen. De VGN (Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland) onderstreept dat en ook bij Odion omarmen we dit uitgangspunt. Maar de zelfstandig wonende cliënten worden ouder en hebben vaak complexere zorg nodig. En ook in de ambulante ondersteuning zullen we de effecten gaan merken van het feit dat we met steeds minder mensen zorg moeten bieden aan meer mensen. Vandaar dat we daar een aparte ontwikkelopgave voor uitwerken.’

Wat zijn de speerpunten van deze opgave?

‘We hebben er vier. Het meest actuele onderdeel is ‘Werken met de wijk’. Odionbreed zijn we bezig om de buitenwereld naar binnen te halen en andersom. Er komen proeftuinen, plekken en teams om te experimenteren en er zijn werkgroepen in de maak. Het gaat om een beweging die het samenspel met anderen - naasten, vrijwilligers, de buurt en de professional - tot stand gaat brengen. In feite gaat het hier dus om een samenlevingsvraagstuk.’

Wat is nog meer een aandachtspunt?

‘Dat is ambulantisering. We vinden het belangrijk dat cliënten in hun kracht staan en hun eigen keuzes maken. Er zijn cliënten die nu nog geclusteerd, individueel of beschermd wonen bij Odion, maar die in staat zijn om zelfstandig te wonen in de wijk - met een aantal uren ondersteuning van Odion en met de inzet van zorgtechnologie of support vanuit de wijk. Daardoor komt er ook weer plaats voor mensen die op de wachtlijst staan. Daarbij moeten we ons wel bewust zijn van de diverse haken en ogen: neem alleen al het feit dat er woningnood is. Dit vraagt dus om een nauwe samenwerking met onder meer de woningbouw en de gemeente.’

Valt Logeren ook onder Ondersteuning thuis?

‘Jazeker, dat is het derde speerpunt. We zien namelijk dat de vraag naar logeren toeneemt. Jonge cliënten staan langer op de wachtlijst, waardoor zij langer bij hun ouders wonen. Daardoor is er een toenemende behoefte aan logeerzorg. Logeerzorg ontlast de mantelzorgers, waardoor zij het langer vol kunnen houden. Op dit moment zitten we op dit onderdeel nog in de verkenningsfase. We onderzoeken voor welke groep dit wenselijk is, om hoeveel mensen het gaat en hoe we dit kunnen organiseren – binnen én buiten Odion.’

Wat is het laatste van de vier speerpunten?

‘Dat is de gezinsondersteuning voor jongeren van achttien jaar of ouder. Deze kinderen vallen niet meer onder de Jeugdwet. Bij hun ondersteuning en/of die van hun ouders/verzorgers zijn vaak meerdere hulpverleners betrokken, waaronder de ambulante begeleider en de zorgprofessional van IGB (Intensieve Gezinsbegeleiding, red.). De vraag is hier hoe we in deze situaties meer systemisch met elkaar kunnen werken, met alle uitdagingen die er zijn – ook hier hebben we bijvoorbeeld te maken met wachtlijsten en behoefte aan logeerplekken. Ook op dit punt zitten we nog in de verkennende fase.’

Wat is jouw rol in dit geheel?

‘Ik ben programmaleider, dat betekent dat ik de komende jaren met deze uitgangspunten aan de slag ga en de voortgang bewaak. Ik ga onder meer stippen op de horizon zetten en proeftuinen organiseren. Daarbij ga ik nauw samenwerken met alle betrokkenen om steeds nieuwe stappen te kunnen zetten.’

Wat gaat deze beweging betekenen voor de collega’s die in ambulante onder­steuning werken, denk je?

‘Het gaat vragen om een bepaalde mindset. Wat is de kracht van de cliënt? Wordt het netwerk van de cliënt optimaal benut en als iemand een klein netwerk heeft: hoe kun je dat helpen vergroten? Voor begeleiders betekent het dat hun scope zal vergroten, omdat ze meer zullen gaan inzetten op samenwerking met het netwerk en de wijk. Wat ook impact zal hebben, is het gebruik van technologie, zoals beeldzorgcontact. Veel teams hebben dat al in hun koersplan staan, dus daar gaan we een visie op ontwikkelen.’

De zelfstandig wonende cliënt is een duidelijke afbakening, maar er is wel veel overlap met de ontwikkelingen bij geclusterd, individueel en beschermd wonen, toch?

‘Zeker. Bij Odion werken we tenslotte allemaal vanuit dezelfde visie en het Odion Kompas.’