HET VAK VERANDERT

‘Werken in samenspel: wat vraagt dat van ons?’

van links naar rechts: Bea, Marleen, Ine en Rinske

HET VAK VERANDERT

‘Werken in samenspel: wat vraagt dat van ons?’

Onze zorg en ondersteuning komen steeds vaker tot stand in verbinding met anderen. Maar hoe ziet dit samenspel eruit? En wat is jouw rol hierin? Een aantal begeleiders en een vrijwilliger gingen hierover in gesprek.

Op dit moment wordt er hard gewerkt aan een nieuwe website voor Odion, die dit najaar online komt. ‘Daarin laten wij zien dat wij de zorg samen met onder andere verwanten en vrijwilligers doen, in lijn met onze ontwikkelopgaven, vertelt communicatieadviseur Rinske Rill. ‘De beste manier om dit over te brengen, is door ervaringen te delen. Vandaar dat je op de vernieuwde website een aantal mooie verhalen vindt van hoe wij samenwerken met anderen. Samenwerken doen we natuurlijk altijd al, maar door de interviews zijn we meer gaan nadenken over de succesfactoren. We concludeerden dat het om de gelijkwaardige samenwerking gaat waarin je elkaar nodig hebt om te ontdekken en ontwikkelen. Dat je elkaar daardoor steeds beter leert kennen en begrip krijgt voor ideeën en gedachten van de ander. Zo'n proces vraagt tijd en aandacht. We zijn ons dus steeds bewuster van ieders rol daarin. Zo is de term ‘in samenspel’ tot stand gekomen.’

interactie

Ine Rijcken is persoonlijk begeleider, trajectbegeleider en coördinator van vrijwilligers en stagiairs bij Odion KrommeNoord in Krommenie – een locatie waar veel vrijwilligers bij de activiteiten betrokken zijn. ‘Het is inderdaad een samenspel tussen medewerkers, vrijwilligers, cliënten, verwanten: met alles en iedereen’, beaamt zij. ‘Je kunt het niet gewoon alleen.’ ‘Maar hoe kijk je als professional naar de interactie met al deze mensen en hoe ervaar je die?’, vraagt Rinske zich af. ‘Nou, zelf heb ik nooit zoiets als ‘ik ben de professional en jij de vrijwilliger’’, reageert Marleen Dijkkamp, begeleider en persoonlijk begeleider in opleiding bij Odion KrommeNoord. ‘Je hebt elkaar gewoon nodig. Daarbij bewaak je als begeleider natuurlijk wel de basis en heb je de verantwoordelijkheid voor de zorg van de cliënt. Vanuit die rol werk je in samenspel met anderen.’

Bea: ‘Ik ervaar veel vertrouwen en dat voelt heel gelijkwaardig’

vertrouwen

Bea Lafebre is vrijwilliger bij Odion KrommeNoord. ‘Ik heb inderdaad helemaal niet het gevoel dat Lisette, de begeleider aan wie ik gekoppeld ben, boven mij staat,’ beaamt vrijwilliger Bea Lafebre. ‘Wél voelde het in het begin een beetje bezwaard en ongemakkelijk dat ik zeg maar de krenten uit de pap mag halen en de begeleiders het verantwoordelijke werk doen. Dat heb ik ook uitgesproken. Maar Lisette zei: ‘Doe maar lekker, want wij halen daar ook veel energie uit.’ Ik mag altijd met ideeën komen en daar wordt ook echt naar geluisterd. Ik ervaar veel vertrouwen en dat voelt heel gelijkwaardig.’ Dat vertrouwen en die gelijkwaardigheid zijn nodig om echt in samenspel te kunnen werken, vinden ook de andere gesprekspartners. ‘Dat ontstaat alleen als je je in de ander verdiept en elkaar echt ziet’, weet Marleen. ‘Als een vrijwilliger hier komt, maak ik daarom altijd even tijd voor een praatje en laat ik weten dat ik blij ben dat hij of zij er is. Niet omdat het zo hoort, maar omdat ik daar ook oprecht blij mee ben en veel van ze leer.’

voorwaarden

Tot wat voor moois dat samenspel kan leiden, kun je straks lezen op de nieuwe website. ‘Ik kreeg de ruimte en het vertrouwen om initiatief te nemen’, vertelt Bea. ‘Zelf wandel ik graag en ik heb een cliënt die eigenlijk ook graag naar buiten wilde. Alleen: het is een heel grote man en ik was bang dat ik hem niet zou kunnen opvangen als hij misschien zou vallen. Samen met Lisette zijn we gaan onderzoeken hoe we dit konden aanpakken: zij had hier geen pasklare oplossing voor en dat hoefde ook niet. Dat is ook zo mooi: dat de begeleider het niet altijd beter hoeft te weten dan ik als vrijwilliger. We besloten dat we eerst een heel klein stukje zouden proberen en steeds wat verder zouden gaan. En we hebben afgesproken dat ik altijd mijn mobiel bij me heb en dat die goed is opgeladen. Tot nu toe gaat dat prima zo.’ ‘Fijn voor beide partijen dat jullie samen de juiste voorwaarden konden scheppen’, vindt Ine.

Marleen: ‘ Het werkt alleen als je je in de ander verdiept en elkaar echt ziet’

nieuwsgierig zijn

Rinske merkt op dat voor het samenspel met andere betrokkenen, zoals ouders en verwanten, hetzelfde geldt als voor vrijwilligers: ‘Namelijk dat je elkaar vragen stelt en nieuwsgierig bent, en dat je op een respectvolle manier bij de ander checkt wat die kan en wil betekenen.’ ‘Ik kan me wel voorstellen dat begeleiders bij een woonlocatie zich soms ongemakkelijk kunnen voelen om iets te vragen aan ouders, vooral als zij wat ouder zijn’, zegt Ine. ‘Je wilt ze niet altijd extra belasten.’ ‘Daarom is het zo belangrijk om elkaars ideeën en gedachten te onderzoeken, om te zien wat het beste werkt’, reageert Rinske. ‘Odion Kaaikhof heeft daarvoor meerdere verwantenbijeenkomsten georganiseerd waar veel ruimte is om elkaar te leren kennen.’ ‘Ja, of het nu over vrijwilligers of verwanten gaat, je hebt samen een groot gemeenschappelijk doel en dat is het welzijn van de cliënt’, concludeert Ine. ‘Daarin sta je naast elkaar. Want net als in een orkest: iedereen is nodig voor een mooi resultaat en de trombone is net zo belangrijk als de triangel. En… in samenspel klink je beter!’