WEERBAARHEID
‘Nieuwe trainers, nieuwe training’
WEERBAARHEID
‘Nieuwe trainers, nieuwe training’
In de afgelopen anderhalf jaar hebben Bianca van Mooyeveld (l) en Marije de Graaf (r) het stokje van de weerbaarheidstrainingen overgenomen van Ria Groot en Angela Nieuwveen. Samen vertellen ze over hun passie voor het thema weerbaarheid en leggen ze uit waarom de training tegenwoordig vooral is gericht op verbale agressie.
Na vijftien jaar advies en trainingen rondom weerbaarheid, gaven Ria Groot en Angela Nieuwveen een tijdje geleden aan dat ze hiermee wilden stoppen. Er werd een interne vacature uitgezet en Bianca en Marije reageerden. Marije vertelt: ‘Ik werk bijna 25 jaar als jobcoach bij Odibaan en heb in die jaren best vaak te maken gehad met cliënten die over grenzen gingen en met situaties waarvan je achteraf denkt: ‘Dit ging maar net goed.’ Het onderwerp leefde dus bij me. Daarnaast gaf ik al trainingen op het gebied van sociale vaardigheden op de werkvloer en sollicitatietrainingen. Dat vond ik zo ontzettend leuk om te doen, dat ik dacht: ‘Dat trainen, dat mag wel wat verder uitgediept.’
stoute schoenen
Bianca werkte al jaren bij het team Gezinsbehandeling toen de vacature voorbij kwam. ‘Dat vond ik toen nog steeds uitdagend werk’, zegt ze. ‘Maar als je iets lang doet, is het fijn om daarnaast nieuwe ervaringen op te doen. Ook ik heb in mijn werk bij gezinnen te maken gehad met - voornamelijk verbale - agressie. Het leek me mooi om iets te doen met deze ervaring. En… ik vond het een unieke kans om nog anderhalf jaar te kunnen meelopen met Ria en Angela. Dus ik trok de stoute schoenen aan en solliciteerde.’
praktijkvoorbeelden
Beiden ervaarden het als enorm waardevol om naast hun opleiding met de toenmalige trainers te kunnen meelopen. ‘We hebben vooral veel gehad aan de praktijkvoorbeelden die ze hebben meegegeven’, vindt Bianca. ‘Wij hadden natuurlijk wel voorbeelden vanuit ons eigen werk, maar deze twee hebben heel veel ervaring op het gebied van weerbaarheid. Daardoor kunnen we gerichte voorbeelden geven die herkenbaar zijn voor de deelnemers die we voor ons hebben.’ ‘Ja, Ria en Angela hebben een kennis van hier tot Tokio’, beaamt ook Marije. ‘Toen we tijdens onze opleiding en het meelopen ideeën kregen voor het aanpassen van de training, was het fijn dat we deze nog met hen konden bespreken.’
verbale agressie
De training in zijn vorige vorm richtte zich ook op fysieke weerbaarheid. ‘Maar waar collega’s bij Odion tegenwoordig het meeste mee te maken hebben, is verbale agressie zoals schelden en manipuleren’, weet Marije. ‘Dus daar hebben we de training meer op ingericht. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat we het niet over fysieke weerbaarheid hebben.’ ‘Nee, maar we oefenen bijvoorbeeld geen vechtgrepen’, vult Bianca aan. ‘Wel proberen we deelnemers bewust te maken: je gaat naar een spannend gesprek. Is je telefoon aan en opgeladen? Ga dicht bij de deur zitten, pak niet al je spullen uit en houd je tas klaar, zodat je ieder moment weg kan lopen. Dat soort tips geven we wel mee.’
oefenen
Voorheen bestond de training vooral uit het geven van veel informatie. Doordat de trainingsduur nu van een naar twee dagdelen is gegaan, is er meer ruimte gekomen voor het oefenen van praktijksituaties. ‘Bijvoorbeeld: ga ik confronteren, of juist buigen met begrip?’, schetst Marije. ‘Soms voel je meteen dat een situatie te ver gaat en dat je moet confronteren. Maar soms kun je de situatie ombuigen door een beetje begrip te tonen voor de cliënt. Dat verschil leer je vooral door veel te oefenen.’ Dat gebeurt via praktijksimulaties. ‘Marije en ik doen eerst iets voor, waarbij de een de begeleider en de ander de cliënt met ongewenst gedrag speelt’, legt Bianca uit. ‘We laten dan zien welke mogelijkheden je in die situatie hebt om te reageren en dat ga je vervolgens oefenen in een kleine groep. Doordat je een situatie hebt geoefend, weet je beter wat je kunt doen als je hier in de praktijk mee te maken krijgt.’ Wat beide collega’s nog graag willen benadrukken, is dat de weerbaarheidstraining een veilige plek is. ‘Je moet altijd over je ervaringen kunnen praten’, vindt Bianca. ‘Dat gebeurt lang niet altijd. We merken wel eens dat collega’s uit één team zelfs van elkaar niet weten wat ze hebben meegemaakt.’
opgeven
Marije en Bianca geven de trainingen altijd samen. Dat bevalt uitstekend. ‘Bianca is gewoon een fantastisch mens’, vindt Marije. ‘We hebben een fijne samenwerking.’ ‘Ja, we vullen elkaar echt aan’, vindt Bianca, die inmiddels ook trainer is geworden voor ‘Als je het ons vraagt’ en gestopt is met Gezinsbehandeling. ‘Het is ook fijn om terug te horen dat collega’s zich in deze training gehoord voelen én dat ze met de oefeningen verder kunnen in de praktijk.’ Iedereen bij Odion kan zich opgeven voor de weerbaarheidstraining. ‘Gewoon, via Leren Bij’, vertelt Marije. ‘We geven vier keer per jaar een open training waarvoor je je individueel kunt aanmelden. Maar wij gaan ook graag naar locaties toe om te horen wat daar de thema’s rondom weerbaarheid zijn en of het team hierbij ondersteuning nodig heeft. Hier komt dan vaak een training voor de locatie uit voort.’ Is de training eigenlijk ook geschikt voor mensen die niet in de primaire zorg werken? ‘Jazeker’, antwoordt Bianca. ‘Een collega aan de receptie heeft bijvoorbeeld soms ook te maken met een boos iemand aan de desk. En we horen wel eens: ‘Het lukt me maar niet om mijn grenzen aan te geven bij die collega of mijn teamleider’. Ook dat is weerbaarheid.’