STIJGENDE BRANDSTOFPRIJZEN
Hoe zit het met de reiskostenvergoeding?
STIJGENDE BRANDSTOFPRIJZEN
Hoe zit het met de reiskostenvergoeding?
Door de hoge brandstofprijzen staan de reiskostenvergoedingen onder druk. Veel collega’s vragen zich daarom af of die niet wat omhoog kunnen. Bestuurder Annemarie van Dalen, manager P&O Ans Sintenie en Machteld Tiessens, voorzitter van de OR, praten verder over het gesprek dat ze hierover eerder hadden.
Annemarie snapt heel goed dat deze vraag opkwam in de OR. ‘Iedereen in Nederland heeft nu last van de stijgende brandstofprijzen’, weet ze. ‘De reiskostenvergoeding verhogen klinkt dan misschien logisch, maar het is niet zo eenvoudig als velen denken. Alle kosten die we maken, moeten we namelijk financieren uit het totaal aan inkomsten dat we binnenkrijgen op basis van de indicaties van de cliënten. We hebben dus één pot met geld waarmee we alles moeten betalen. Als we ergens iets extra’s doen, bijvoorbeeld de reiskostenvergoeding verhogen, dan moet dat geld ergens anders vandaan komen. Bijvoorbeeld door in te leveren op het aantal medewerkers of minder opleiding te doen. Dat is een keuze.’
CAO
Bovendien is Odion niet volledig vrij om die ‘pot met geld’ naar eigen inzicht te verdelen. ‘We vallen met Odion onder de landelijke CAO voor de gehandicaptenzorg’, legt Ans uit. ‘Die komt tot stand door overleg tussen onze brancheorganisatie VGN (Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland, red.) en de vakbonden. In die CAO staan afspraken over primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden. Primaire voorwaarden gaan over je salaris, secundaire voorwaarden gaan over zaken als reiskosten en opleidingsmogelijkheden. De hoogtes van salarissen liggen in de hele branche vast. Dit om te voorkomen dat bepaalde organisaties meer gaan betalen dan andere en er vervolgens leegloop ontstaat bij organisaties die dat niet doen. Dat is dus de reden dat wij niet zomaar salarissen kunnen verhogen. We hebben ons aan de CAO-afspraken te houden.’ Omdat het leven de laatste tijd duurder is geworden, is in de nieuwe CAO een salarisverhoging meegenomen van 2,2 procent in 2022 en nog eens 3,2 procent in 2023. ‘Het geld voor deze verhoging wordt verwerkt in de tarieven die we ontvangen voor de zorg aan cliënten’.
hoger
Terug naar de reiskosten. In de CAO is bepaald wat de minimale vergoeding daarvoor moet zijn. ‘Maar als organisatie mag je ook meer doen, toch?’, weet Machteld. ‘Klopt’, reageert Ans. ‘In de vorige CAO was het advies minimaal acht cent, maar wij zaten al op twaalf. In de nieuwe CAO is het advies nu om naar dertien cent te gaan. Bij Odion hebben we hier nog geen standpunt over ingenomen, maar vooralsnog zullen we de CAO hierin volgen. Als we al een hogere vergoeding dan de CAO zouden overwegen, dan zal dit ten goede moeten komen aan de duurzaamheid en vitaliteit.’ ‘Wij betaalden dus al meer’, stelt Annemarie. ‘Niet alleen voor woon-werkverkeer, maar ook bij het werk-werkverkeer van ambulante begeleiders. Daarentegen is de benzineprijs ook wel eens heel laag geweest, terwijl de vergoeding altijd hetzelfde is gebleven. Dan hield je dus juist geld óver, bijvoorbeeld voor het onderhoud van je auto. Ik snap dat het voor veel collega’s een enorme tegenvaller is dat dit nu ineens niet meer het geval is. Dan mag Odion wel meer betalen dan de CAO adviseert, maar wat heb je daaraan als je meer uitgeeft dan je krijgt? We snappen dat dit een vervelende situatie is. Ook bij onze brancheorganisatie VGN komen veel vragen binnen hierover, want deze zorgen en dilemma’s spelen natuurlijk bij alle organisaties.’
Ans: ‘In speciale gevallen moet je compensatie kunnen bieden’
maatwerk
De reiskostenvraag speelde al eind vorig jaar. ‘Dat was tijdens de periode van de nieuwe CAO-besprekingen’, blikt Machteld terug. ‘Maar inmiddels zijn de prijzen nog verder gestegen.’ ‘Ja, het is nu wel heel extreem’, beaamt Ans. ‘Dat is een uitzonderlijke situatie, hoewel er nu natuurlijk wel een accijnsverlaging is gekomen.’ Om op te tekenen wat de gevolgen van die situatie zijn, is het managementteam van Odion met verschillende mensen uit de organisatie in gesprek gegaan. ‘We hoorden bijvoorbeeld dat de hoge reiskosten tegenwoordig soms deel uitmaken van iemands overweging om een extra dienst te draaien bij uitval of vervanging’, vertelt Annemarie. ‘In zo’n geval is het zinvol om te kijken of je wellicht een kleine compensatie kunt bieden als iemand daardoor echt in de problemen komt. Daar hebben we geen vastgestelde regels voor, dat zullen we per keer moeten bekijken.’ Terecht, vindt Machteld. ‘Als er geen andere oplossing is en de organisatie wil graag dat je komt, dan kan het daar niet op blijven hangen. Maar dat moet je als medewerker dan wel aangeven en sommigen vinden dat moeilijk. Dat kun je leren, daarom is er nu ook die training Persoonlijk Leiderschap.’
leasefiets
Naast woon-werkverkeer heb je natuurlijk ook werk-werkverkeer, bijvoorbeeld als je locaties of cliënten moet bezoeken. Ans: ‘Vroeger zeiden we gewoon: ‘Je moet een auto hebben als je ambulant werkt en de kilometers kun je declareren’. Daar kreeg je dan 34 cent per kilometer voor, ongeacht welk vervoersmiddel je gebruikte, of het nu de auto of de fiets is, of een combinatie daarvan. Nu zet Odion ook wat dat betreft meer in op duurzaamheid en vitaliteit. Daarom zijn we bijvoorbeeld gaan experimenteren met leasefietsen. Zo’n fiets staat gewoon op de locatie. Odion betaalt hem en jij kunt hem pakken als je hem nodig hebt. We zijn met twaalf fietsen gestart en er zijn er nu nog vier of vijf in gebruik. Zonde, want het contract loopt nog. Worden de fietsen niet gebruikt, dan kosten ze meer dan ze opbrengen. Zijn er locaties die de leasefiets willen uitproberen, dan kunnen ze zich dus melden!’
flexibiliteit
Met de stijging van de brandstofprijzen merkte de OR dat niet iedereen goed weet hoe de reiskostenvergoeding bij Odion nu eigenlijk in elkaar zit. ‘Misschien is het zinvol om dat weer eens op een rijtje te zetten’, denkt Ans hardop. ‘Uitgangspunt is dat we vergoeden op basis van 100% OV (openbaar vervoer, red.). Maar als je onregelmatige diensten draait, heb je daar niet altijd wat aan. In dit werk is het niet altijd one size fits all.’ ‘Ik kan me inderdaad voorstellen dat je na een late dienst liever in de auto stapt dan dat je in het donker naar het station moet lopen’, beaamt Annemarie. ‘Maar de vraag is hoe flexibel wij de dingen hebben ingericht voor dit soort combinaties. Misschien dat we eens moeten nadenken over hoe dat nog beter kan.’
Advies nodig of leasefiets proberen?
Wil je weten hoe je binnen je huidige reiskostenvergoeding combinaties kunt maken binnen de verschillende vervoersmiddelen? Of wil je met je locatie ervaren of de leasefiets iets voor jullie is? Neem dan contact op met P&O.
