wetenschappelijk onderzoek
WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK
Hoe werkt Odion daaraan mee?
Op 9 juni 2022 organiseerden we bij Odion een druk bezochte kennismakingsmarkt voor de Academische Werkplaats Sociale Relaties en Gehechtheid. Daar tekenden we een intentieverklaring om onze eerste stap te zetten om te participeren in wetenschappelijk onderzoek. Ook enkele ervaringsdeskundigen bij Odion gaan hierin een rol spelen. Gedragsdeskundige Veerle Andries legt uit waarom wij deze stap namen en wat wij hiermee hopen te bereiken.
Wat is een Academische Werkplaats?
‘Dat is een plek waar wetenschappelijk onderzoek en praktijk samenkomen, met als doel om praktische oplossingen te ontwikkelen waarmee zorgorganisaties in de praktijk aan de slag kunnen. Bij de Academische Werkplaats Sociale Relaties en Gehechtheid werkt de Vrije Universiteit van Amsterdam samen met onze collega-organisaties Ons Tweede Thuis en Bartiméus. Nu wordt dus ook gebouwd aan een samenwerking met Odion.’
Waarom wil Odion zich hierbij aansluiten?
‘Odion ziet het belang van wetenschappelijk onderzoek, om zo kennis over een verstandelijke en visuele beperking te vergroten. Daar werken we graag aan mee. De reden dat we juist voor de Academische Werkplaats Sociale Relaties en Gehechtheid hebben gekozen, is omdat er de afgelopen jaren steeds meer wetenschappelijk bewijs is gekomen voor het belang van veilige, betekenisvolle relaties. Deze geven zelfvertrouwen en ze helpen iemand om met emoties en frustraties om te gaan. Op die manier werkt een vertrouwensrelatie of veilige gehechtheidsrelatie als een buffer tegen stress. Dat kan de kans op gedragsproblemen verkleinen.’
Wat voor oplossingen biedt de werkplaats zoal?
‘Op basis van de verzamelde informatie uit de onderzoeken ontwikkelen we bijvoorbeeld een handleiding, een stappenplan of een product, dat vaak te maken heeft met zorgtechnologie. Omdat Odion hier al een aantal jaren ervaring in heeft opgedaan, presenteerde onze afdeling iXi tijdens de kennismakingsmarkt allerlei producten, zoals games, apps, interactieve speelmatten en VR-brillen. Zorgmedewerkers kregen op die manier een beter beeld van de mogelijkheden, waardoor ook de onderzoeksprojecten concreter werden.’
Kun je een voorbeeld noemen van hoe zorgtechnologie een oplossing kan zijn?
‘Mensen met een beperking kunnen soms niet goed aangeven dat ze spanning ervaren. Uit die spanning kan onvoorspelbaar gedrag voortkomen. Er is nu een zogenaamde ‘slimme sok’ met sensoren die de hoeveelheid transpiratievocht in de huid meet: een indicator voor stress. Met die informatie kan een begeleider signalen van de cliënt sneller herkennen en daar passend op reageren. Daardoor kan een mogelijke onveilige situatie worden voorkomen.’
‘We kijken steeds of we iets praktisch kunnen ontwikkelen waar zorgorganisaties mee aan de slag kunnen’
Hoe helpt Odion nu al mee aan de onderzoeken van de werkplaats?
‘Wij hebben de ervaringsdeskundigen van Odion uitgenodigd om te solliciteren op vacatures voor co-onderzoeker. Bij de sollicitatieprocedure waren ook enkele co-onderzoekers van Ons Tweede Thuis betrokken. Drie van onze ervaringsdeskundigen zijn aangenomen. Deze co-onderzoekers denken nu mee over de onderzoeken, bijvoorbeeld bij het opstellen van een vragenlijst, of in een latere fase door bijvoorbeeld een app of een game te testen. Zo helpen ze mee met het verzamelen van data die de basis vormen voor de oplossingen die worden bedacht. Ook denken zij mee over de opzet van bepaalde programma’s.’
Noem eens een voorbeeld?
‘We zijn bezig met de ontwikkeling van een Virtual Reality programma voor begeleiders en begeleiders in opleiding. In dit VR-programma krijgen begeleiders te maken met Simon, een cliënt met een licht verstandelijke beperking die stress heeft. Door met dit VR-programma te oefenen, kunnen begeleiders ervaren wat een invoelende houding kan betekenen voor de stemming van een cliënt. De co-onderzoekers hebben meegedacht over de situaties rond Simon en over wat hij in welke situatie zou kunnen zeggen.’
Waar spelen de co-onderzoekers nog meer een rol in?
‘Op 22 november 2022 was er een netwerkbijeenkomst waarbij behalve de partners van de werkplaats ook zorgorganisatie Cordaan aanwezig was. Er waren allerlei sprekers en workshops. Ook onze co-onderzoekers waren daarbij. In juni 2023 gaan we bij Odion zo’n soort bijeenkomst organiseren en uiteraard zijn zij daar ook bij betrokken.’
Wat is jouw rol in dit geheel?
‘Zelf ben ik deels in dienst van de Academische Werkplaats en deels bij Odion. Ik heb dus een soort brugfunctie tussen onderzoek en praktijk en probeer het belang van sociale relaties en gehechtheid bij Odion beter op de kaart te zetten. Een mooie taak!’