uitdaging

ODION TOP

Nog kwets­baar, wel hoop­­vol

Linda: ‘We hebben al een aantal succesvolle door­stromingen gehad’

In Odion TOP in Oostzaan leren jongeren met een licht verstandelijke beperking en aanvullende problematiek (LVB+) hoe ze straks zo zelfstandig mogelijk kunnen wonen. In de regio is behoefte aan dergelijke plekken. Nadat de samenwerking met Humanitas DMH op deze locatie eindigde, maakten we in 2021 daarom een doorstart als Odion zelf. Senior gedragsdeskundige Linda van der Meer en gedrags­deskundige Simone Verhamme vertellen welke uit­dagingen ze daarbij tegenkomen en hoe ze die op succesvolle wijze aangaan.

Een mooie methodiek van Humanitas DMH en de expertise, én een beschikbare locatie bij Odion: op papier leek deze intensieve samenwerking een win-win-situatie. In de praktijk bleek het lastiger dan verwacht, blikt Linda terug. Je werkt met twee verschillende culturen en ook met verschillende systemen. Er moest veel worden afgestemd, het was vaak zoeken naar consensus. Dat kostte meer aan energie dan het opleverde. Daarnaast was de methodiek van Humanitas DMH, de Homerunmethode, vooral gebaseerd op ambulante ondersteuning. Voor een intramurale woonvoorziening zoals hier, was deze nog in ontwikkeling. Die inhoudelijke basis hebben we gemist.

Stoppen met wat niet werkt

Wat ook een knelpunt bleek, was het nog niet ontwikkelde professionele netwerk in de regio. Deze jongeren hebben een problematiek waarbij je regelmatig externe partijen nodig hebt, legt Linda uit. Daarbij moet je denken aan lokale behandelaren op het gebied van psychiatrie, verslaving, trauma en hechting. Helaas hebben we te maken met lange wachttijden en het netwerk hebben we zelf moeten opbouwen. Aangezien Humanitas DMH onvoldoende bekend is in deze regio, kwam dit vooral neer op ons. Dat alles bij elkaar opgeteld maakte dat de kosten niet tegen de baten opwogen. In het Odionkompas staat dat we stoppen met iets dat niet werkt en dit is daar een mooi voorbeeld van: na een evaluatie in maart 2021 hebben we de samenwerking per 1 augustus beëindigd.

Uniek

Omdat Odion graag iets voor LVB+ jongeren wilde blijven betekenen en deze plek in onze ogen nodig is, zijn we verder gegaan als zelfstandig trainingshuis. Daarvoor hebben we een projectplan opgesteld waarmee we naar het Zorgkantoor zijn gegaan, vertelt Linda. Dat plan was een mooie samenwerking tussen onze afdeling Cliëntservice, de manager Zorg, de procesondersteuner, de teamleider en de gedragsdeskundige. Het resultaat is dat we als Odion nu voor deze locatie de indicaties LVG 1, 2, en 3 mogen verzilveren. Een LVG-indicatie is een tijdelijke WLZ-indicatie inclusief behandeling. Daarin is het trainingshuis uniek binnen Odion.

Vertraging

Hoewel er hard gewerkt wordt en er al mooie resultaten zijn, heeft de locatie ook een aantal stevige uitdagingen. Voor een traject bij Odion TOP staat gemiddeld anderhalf tot drie jaar, en er kan vertraging ontstaan. Dat heeft meestal te maken met het feit dat de cliënten specifieke behandelvragen hebben en daar in de regel wachtlijsten voor zijn, legt Linda uit. Ook corona heeft voor vertraging gezorgd waar het gaat om werk of een stageplek voor de jongeren. Dat neemt niet weg dat we al een paar succesvolle doorstromingen hebben gehad in de gemeente Zaanstad. Inmiddels investeren we stevig in dit externe netwerk en hebben we betere lijntjes met hulpverlenende instanties. Daardoor weten we elkaar beter te vinden en verlopen de aanvragen vaak soepeler.

Simone: ‘Het is mooi om te zien hoe deze jongeren zich ontwikkelen’

Methodiek

Met het stoppen van de samenwerking met Humanitas DMH lag er ook een uitdaging op het gebied van de werkmethodiek. Die moesten we opnieuw vormgeven, zegt Simone. De teamleider, gedragsdeskundige, procesondersteuner en trajectbegeleider hebben na gedegen onderzoek de keuze gemaakt om het zogenaamde waaiermodel als basis te nemen. Deze hebben we samen met het team verder uitgewerkt naar een methode op maat. Dat was een mooi proces waarin alles samen kwam. Ontzettend leuk om te doen. Het succesvolle resultaat hiervan is het ‘bergtopmodel’. Dat model kent verschillende fases, waarbij de cliënten vanaf het moment van binnenkomst worden geprikkeld om in beweging te komen, legt Linda uit. Hoe, dat is voor iedereen natuurlijk anders. Komen ze eenmaal in beweging, dan komt er op een bepaald moment een kantelpunt waarin ruimte ontstaat voor persoonlijke ontwikkeling en behandeling. Veel van de jongeren willen zich namelijk vooral bezighouden met de toekomst, maar lopen er tegenaan dat ze bijvoorbeeld geen werk kunnen vasthouden. Dat je verleden je daarbij in de weg kan zitten, is voor hen in het begin niet altijd tastbaar. Op het moment dat ze daaraan gaan werken, gaat de lijn naar boven: niet helemaal recht, maar met vallen en opstaan, met volhouden en terugvallen. Daarom ook de naam Bergtop, waaruit weer de locatienaam Odion TOP is ontstaan: een stoere, positieve naam die – op verzoek van de jongeren – niet stigmatiserend is.

Affiniteit

Het team werkt hard en met passie, en is hopelijk binnenkort op volle sterkte. Het is voor deze doelgroep minder makkelijk om medewerkers te krijgen en te houden, ervaart Simone. Met deze jongeren moet je echt affiniteit hebben. Ze hebben allemaal een rugzak en het beroep dat ze op je kunnen doen is best pittig. Dan is het niet altijd even makkelijk om je werk niet mee naar huis te nemen en te beseffen dat het allemaal niet persoonlijk is bedoeld. Bovendien is het gedrag vergelijkbaar met een puber, waarbij de sociaal emotionele ontwikkeling nog een stuk lager kan liggen. Ga er maar aanstaan: 16 opstandige pubers in één huis. Daar kun je best uitgeblust van thuiskomen. Toch zou Simone niet anders willen. Ook al is niet alles succesvol, het is wel heel mooi om te zien hoe deze jongeren zich ontwikkelen en te beseffen dat jij daaraan bijdraagt. Ik word er super enthousiast van!