BETEKENISVOL VERANTWOORDEN

Hoe bewaak je kwaliteit bij een budget­pla­fond?

De gevolgen van eerder ingezette veranderingen en bezuinigingen in de jeugdzorg werden in 2020 nóg schrijnender – ook bij Odion. Dat zorgde wederom voor een spagaat tussen budgetplafond en zorghart, waarbij wij ons bleven hard maken voor de kwaliteit van zorg.

Namen / Arne Theunissen en Hennie de Bruin Functies / Manager zorg en teamleider Locatie / Orthopedagogisch Dagcentrum (ODC) Dynamica in Koog aan de Zaan

De bekostiging en verantwoording van jeugdzorg is ingewikkelde materie geworden sinds de gemeenten hier in 2015 verantwoordelijk voor werden. Tel hierbij een toenemende vraag naar jeugdzorg en een complexere zorgvraag op en dan ontstaat een groot probleem. Een aanzienlijk financieringstekort bij de gemeenten leidde ook vorig jaar al tot een cliëntenstop bij Odion en andere organisaties. Met als gevolg een groeiende wachtlijst. ‘Dat betekende in 2020 concreet dat we geen zorg konden bieden aan een aantal kinderen dat deze zorg heel hard nodig heeft’, stelt manager zorg Arne. ‘Het liefst starten wij op de Orthopedagogische DagCentra een nieuwe groep, maar we mogen van de gemeente onze capaciteit niet structureel uitbreiden. We kunnen een kind op de wachtlijst dus pas opnemen als er een ander kind weggaat. Dat gebeurt alleen niet snel, omdat kinderen bij ons duurzame behandelingen krijgen die veelal een paar jaar beslaan.’

geen Orthopedagogische DagCentra light

Sinds jaar en dag staat Odion voor de kwaliteit van die behandelingen. ‘Of het nu paramedici zijn, begeleiders of gedragsdeskundigen: allemaal zijn zij gespecialiseerd in de doelgroep die bij onze Orthopedagogische DagCentra komt’, legt Arne uit. ‘Daardoor is onze behandeling ook zo succesvol. Op alle gebieden werken we aan kwaliteit en dat is nodig, want bij deze kinderen is veel ondersteuning nodig om hun ontwikkeling op gang te brengen. Toen de gemeente ons vroeg de optie van een uitgeklede versie van het Orthopedagogische DagCentra te onderzoeken, een soort Orthopedagogische DagCentra light dus, hebben we daar serieus naar gekeken. Maar we vonden dat het een slechte zaak zou zijn om halve kwaliteit te gaan leveren om zo meer kinderen te kunnen helpen. Dus we zijn gaan staan voor de kwaliteit van zorg, mede om daarmee een helder signaal af te geven aan de gemeenten.’

Arne: ‘We zijn gaan staan voor kwaliteit van zorg, als signaal naar de gemeenten’

frustrerend

De situatie is enorm frustrerend voor de ODC’s. ‘Je weet dat die kinderen zorg nodig hebben en dat wij daarvoor alles in huis hebben’, schetst teamleider Hennie. ‘En toch mogen we die zorg niet bieden. Dat is niet het nieuws dat je ouders wilt melden die een kind op de wachtlijst hebben. Ze bellen regelmatig om te vragen wanneer er zicht is op plaatsing. Heel begrijpelijk. Een moeder vroeg me laatst of ze dan misschien maar zelf naar het Binnenhof moest.’ Binnen alle budgettaire beperkingen blijven de ODC’s zoeken naar manieren om toch íets te kunnen doen. ‘Onze collega’s van ODC Odion De Boomgaard in Purmerend hebben bijvoorbeeld een peuterplusgroepje gemaakt’, weet ze. ‘Zo kunnen twee of drie kinderen die op de wachtlijst staan toch twee keer per week een ochtend naar het ODC en daar alvast een beetje wennen. Daarnaast proberen we via onze ambulante begeleiders iets te doen ter overbrugging bij gezinnen thuis. Je zorghart zegt natuurlijk het liefst: ‘Kom maar binnen’. En je ziet dat kinderen bij ons ook met deze minimale zorg al snel mooie ontwikkelstapjes maken. Ouders willen daardoor natuurlijk graag meer voor hun kind, maar dat moeten we wel kunnen bieden. Dus je moet enorm oppassen voor kortetermijndenken.’

samen optrekken

Onze collega’s van Prinsenstichting in Purmerend, die eveneens zorg bieden aan mensen met een beperking, lopen tegen dezelfde uitdagingen aan als wij. ‘Reden waarom wij hierin samen optrekken’, vertelt Arne. ‘We hebben een goed contact met de wethouder, zij neemt onze adviezen mee naar de landelijke podia. Afgelopen jaar hebben we op die manier werkelijk alle registers opengetrokken. En met succes. We hebben kunnen laten zien dat wij andere kinderen hebben dan in de reguliere jeugdzorg en dat heeft gemaakt dat we een verhoging van het budget hebben gekregen. Daar zijn we uiteraard enorm blij mee, maar het is helaas niet voldoende om een nieuwe groep te starten bij de ODC’s. Ook in 2021 blijven we daarvoor dus strijden.’

Hennie: ‘Je zorghart zegt het liefst: Kom maar binnen’